Kế toán vốn của Ngân hàng Nhà nước

Theo luật định, Ngân hàng Nhà nước có các loại vốn khác nhau để đảm bảo hoạt động với tư cách là Ngân hàng Trung ương, ở chương này chỉ trình bày phương pháp kế toán vốn pháp định, vốn đầu tư XDCB mua TSCĐ và vốn được cấp theo mục đích chỉ định.

1. Kế toán vốn pháp định

Vốn pháp định của Ngân hàng Nhà nước do Ngân sách Nhà nước cấp khi thành lập Ngân hàng Nhà nước và được điều chỉnh theo từng thời kỳ (hiện nay vốn pháp định của Ngân hàng Nhà nước được quy định là 5000 tỷ đồng)

Số vốn pháp định của Ngân hàng Nhà nước được quản lý tập trung tại Ngân hàng Nhà nước Trung ương để đảm bảo hoạt động của Ngân hàng Nhà nước theo luật định.

Tại Vụ Kế toán – Tài chính NHNN khi vốn pháp định do Nhà nước cấp, căn cứ các chứng từ cấp thích hợp sẽ kiểm soát lại và hạch toán tăng vốn pháp định:

Nợ: TK thích hợp

Có: TK vốn pháp định (Số hiệu 601)

Việc hạch toán giảm vốn pháp định phải theo quyết định của Chính phủ khi có những thay đổi lớn. Ngân hàng Nhà nước không được tuỳ tiện ghi giảm vốn pháp định.

2. Kế toán vốn đầu tư XDCB và mua sắm TSCĐ

Vốn đầu tư XDCB và mua sắm TSCĐ của Ngân hàng Nhà nước gồm có:

+ Vốn Ngân sách Nhà nước cấp

+ Vốn trang bị phương tiện tin học, an toàn kho quỹ trích từ chi phí

+ Thu do nhượng bán, thanh lý TSCĐ

+ Điều chỉnh tăng nguyên giá TSCĐ

Nguồn vốn này chỉ dùng để đầu tư XDCB mua sắm TSCĐ trong Ngân hàng Nhà nước, không dùng vào các mục đích khác.

Tại Vụ Kế toán – Tài chính NHNN khi nhận vốn (tăng vốn) thì tuỳ nguồn vốn tăng để lập các chứng từ phản ánh số vốn đó vào các tài khoản thích hợp:

Nợ: TK thích hợp:

– TK tiền gửi của KBNN (nếu Ngân sách Nhà nước cấp vốn)

– Hoặc TK chi phí (nếu trích từ chi phí để hình thành vốn trang bị phương tiện tin học, an toàn kho quỹ)

– Hoặc TK tiền mặt (nếu thu từ thanh lý TSCĐ)

– V.v…

Có: TK vốn đầu tư XDCB mua sắm TSCĐ (Số hiệu 602)

Giảm vốn đầu tư XDCB mua sắm TSCĐ xảy ra trong các trường hợp:

+ Chuyển/Nộp Ngân sách Nhà nước theo quy định của cấp có thẩm quyền.

+ Chuyển vốn XDCB mua sắm TSCĐ cho các đơn vị trực thuộc

+ Điều chỉnh giảm nguyên giá TSCĐ

+ Giảm vốn do chưa khấu hao hết giá trị TSCĐ thanh lý

Khi giảm vốn, kế toán tại Vụ Kế toán – Tài chính NHNN lập chứng từ thích hợp ghi:

Nợ: TK vốn đầu tư XDCB mua sắm TSCĐ

Có: TK thích hợp

– TK tiền gửi của KBNN (nếu nộp khấu hao TSCĐ)

– TK chuyển tiền đi hoặc tài khoản khách hàng thích hợp (591-Thanh toán khác giữa các đơn vị NHNN (Ban quản lý DA))(nếu cấp vốn cho các đơn vị trực thuộc)

– V.v…