Hệ thống bảng tổng hợp – cân đối

Phương pháp tổng hợp – cân đối được sử dụng và biểu hiện thông qua hệ thống các bảng tổng hợp – cân đối mà trên góc độ của kế toán tài chính chúng ta thường gọi là các báo cáo tài chính. Khi nói đến hệ thống các bảng tổng hợp – cân đối người ta thường nói đến ba bảng tổng hợp – cân đối thường sử dụng nhất trong các doanh nghiệp và cũng là các bảng cân đối tổng hợp nhất, bao gồm:

(1) Bảng cân đối kế toán (2) Báo cáo kết quả kinh doanh

(3) Báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Đây cũng chính là ba báo cáo tài chính bắt buộc theo qui định của Chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành tại Việt Nam. Cần lưu ý ngay rằng ba báo cáo này luôn phải được kèm theo một Bản thuyết minh báo cáo tài chính để giải trình thêm những thông tin cần thiết liên quan đến các chỉ tiêu trình bày trong các báo cáo tài chính tổng hợp cũng như những chính sách kế toán mà doanh nghiệp đang áp dụng.

Ngoài ba báo cáo tài chính nêu trên, trong doanh nghiệp người ta còn sử dụng các bảng cân đối bộ phận để trình bày các mối quan hệ cân đối giữa các bộ phận của tài sản, các bộ phận của nguồn vốn hoặc của từng quá trình kinh doanh như cân đối bộ phận trong tài sản ngắn hạn, cân đối bộ phận trong tài sản dài hạn, tình hình thanh toán, tình hình chi phí sản xuất v.v.

Tuỳ theo nhu cầu thông tin và khả năng quản lý trong từng doanh nghiệp, trong từng ngành, từng thành phần kinh tế mà hệ thống bảng tổng hợp – cân đối có thể khác nhau về số lượng, nội dung và kết cấu trình bày các chỉ tiêu nhất định. Nhưng thông thường các bảng tổng hợp – cân đối chung được lập cho các đối tượng sử dụng bên ngoài doanh nghiệp, trong khi các bảng tổng hợp – cân đối bộ phận được xây dựng để phục vụ nhu cầu thông tin cho các cấp quản lý bên trong doanh nghiệp.

Trong phạm vi của chương này, chúng ta chỉ tìm hiểu về ba báo cáo tài chính bắt buộc theo qui định của Chế độ kế toán doanh nghiệp hiện hành tại Việt Nam. Nội dung của Bản thuyết minh báo cáo tài chính có thể tìm thấy trong chế độ kế toán doanh nghiệp Việt Nam.